Skolyoz, omurganın sadece yana değil aynı zamanda öne, arkaya ve kendi ekseni etrafında dönebildiği kompleks bir deformitedir. Bu nedenle tedavisinin de 3 boyutlu bakış açısıyla planlanması gerekir.
Postür (duruş), çoğu zaman sadece dik durmakla özdeşleştirilse de aslında vücudun tüm pozisyonlardaki hizalanmasını ifade eden dinamik bir yapıdır. Sağlıklı bir bireyde omurga, önden veya arkadan bakıldığında düz bir hat üzerinde olmalı; yandan bakıldığında ise sırt, bel ve boyun bölgelerinde fizyolojik eğrilikler bulunmalıdır. Bu doğal eğrilerdeki bozulmalar (hiperlordoz, hiperkifoz, düz sırt vb.) da skolyoz kadar önemlidir ve tedavi edilmelidir.
Skolyozun 3 boyutlu değerlendirilmesi, tedavi yaklaşımında da aynı derinliği gerektirir. Özgüryaşam’da omurga eğriliklerinin tedavisine 3 boyutlu yaklaşan Schroth, FITS ve SEAS yöntemleri uygulanmakta, bu uygulamalar aletli skolyoz pilatesi ile desteklenmektedir.
tüm bu egzersiz tedavileri, skolyozun şekline, eğriliğin derecesine, hastanın yaşına ve genel fiziksel durumuna göre kişiye özel planlanır. çünkü, eğriliğin açısı, dönme (rotasyon) derecesi, eğriliğin yönü ve omurgada bulunduğu segmentler kişiden kişiye değişir.
Schroth Yöntemi: Skolyoz tedavisinde en bilinen 3 boyutlu egzersiz yaklaşımıdır. Solunum ve postür düzeltici egzersizlerle omurgadaki eğriliği kontrol altına almayı hedefler.
FiTS (Functional individual Therapy of Scoliosis): Skolyozun fonksiyonel yönünü hedef alan, duruşa ve harekete odaklı bir yaklaşımdır.
SEAS (Scientific Exercise Approach to Scoliosis): Bilimsel temelli, ev egzersizlerini de kapsayan bir programdır. Kişiye özel olarak modifiye edilir.
özgüryaşam‘da bu yöntemler yalnızca eğitimli, sertifikalı fizyoterapistler tarafından hastanın ihtiyacına göre kombine edilerek uygulanır. Egzersizlerin her biri, skolyozun türüne göre detaylandırılır ve ölçülebilir gelişmeler doğrultusunda güncellenir.
Skolyoz pilatesi, 3 boyutlu egzersiz yaklaşımının pilates prensipleriyle sentezlenmiş formudur. Reformer gibi profesyonel pilates ekipmanları ile uygulanır. Bu yöntemle:
Kısalmış kas ve bağ dokuları esnetilir
Zayıf kaslar güçlendirilir
Nefes kontrolü, core stabilizasyonu ve duruş farkındalığı geliştirilir
Skolyozun ilerlemesi yavaşlatılır, bazı vakalarda gerileme sağlanabilir
Bu egzersizler sadece skolyozun fiziksel bulgularını değil, aynı zamanda hastanın postür farkındalığını ve beden kontrolünü de artırır.
3 boyutlu skolyoz egzersizleri kimlere uygulanır:
Yapısal skolyoz tanısı almış çocuklar ve ergenler
Erişkin skolyoz hastaları
Postür bozuklukları olan ofis çalışanları
kifoz (kamburluk), lordoz (çukur bel) gibi eğrilik bozukluğu olan bireyler
duruş bozukluklarında 3 boyutlu skolyoz egzersiz tedavisinin faydaları:
Eğriliğin ilerlemesini yavaşlatır veya durdurur
Nefes kapasitesini ve göğüs kafesi mobilitesini artırır
Kas dengesizliklerini düzeltir
Ağrıyı azaltır, özgüveni artırır
Günlük yaşam kalitesini yükseltir
