Fizik tedavi ve rehabilitasyon, kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarının yanı sıra nörolojik, ortopedik ve romatizmal hastalıkların iyileştirilmesinde temel rol oynayan bütüncül bir tedavi yaklaşımıdır. Amaç; ağrıyı azaltmak, hareket kabiliyetini artırmak, fonksiyonel kayıpları en aza indirerek bireyin günlük yaşam aktivitelerine bağımsız bir şekilde dönebilmesini sağlamaktır.
Bu süreçte, fizik tedavi uzmanı tarafından hastaya özel bir değerlendirme yapılır ve bireyin ihtiyaçlarına uygun bir tedavi planı oluşturulur. Tedavi protokolleri şu bileşenleri kapsayabilir:
Fiziksel ajanlar: Elektrik stimülasyonu (TENS), sıcak-soğuk uygulamalar, ultrason, lazer ve traksiyon gibi cihaz destekli uygulamalar.
Egzersiz tedavileri: Kas kuvvetini, eklem hareket açıklığını, esnekliği ve dengenin yeniden kazanılmasını hedefleyen, kişiye özel planlanmış egzersiz programları.
Manuel terapi: Eklem mobilizasyonları, doku gevşetici teknikler ve germe uygulamaları yanısıra gerekli hallerde manipülasyon uygulamaları.
Duruş ve hareket eğitimi: Günlük yaşam aktivitelerinin doğru şekilde yapılması için hastanın ve hasta yakınlarının eğitimi.
Fizik tedavi uygulamaları aşağıdaki rahatsızlıklarda sıklıkla kullanılır:
Bel ve boyun fıtıkları, kireçlenmeler (osteoartrit)
Omuz, diz ve kalça gibi büyük eklem problemleri
Felç sonrası hareket kayıpları (inme rehabilitasyonu)
parkinson, multiple skleroz, kas erimeleri gibi nörolojik hastalıklar
Spor yaralanmaları, kas-tendon zorlanmaları
Romatizmal hastalıklar (ankilozan spondilit, romatoid artrit vb.)
Ameliyat sonrası rehabilitasyon (örneğin diz protezi sonrası)
Ayrıca fizik tedavi süreci, yaşam kalitesini artırmak, tekrar sakatlanmaları önlemek ve kişinin sosyal yaşama aktif katılımını sağlamak açısından da kritik öneme sahiptir.
Doğru zamanda başlanmış, profesyonelce yönetilen bir fizik tedavi programı, uzun süreli ilaç kullanımı ihtiyacını azaltır ve cerrahi gerekliliği ortadan kaldırabilir.
